Ультракүлгін және құрғақ көз синдромы: сақтық шаралары

Күндізгі уақытта көшеде жүргенде, біз жылдың кез келген уақытында ультракүлгін сәулелердің әсеріне ұшыраймыз. Бұл соншалықты жаман емес, өйткені оның арқасында ағзада сүйектер, буындар мен бұлшықеттер үшін қажетті D дәрумені түзіледі. Бірақ сонымен бірге ультракүлгін сәулелер құрғақ көз синдромының арандатушыларының бірі болып табылады.

Ультракүлгін сәулеленудің әсері көктем мен жазда күн шуақты күндерде қарқындырақ, дегенмен суық мезгілде де, бұлтты ауа райында да көзге жағымсыз әсер етуі мүмкін. Сондықтан көктемнің алғашқы жылуымен көзілдірік киюді бастау ұсынылады. Көптеген адамдарды күннен қорғайтын көзілдірікті тақпаса не болатыны қызықтырады. Көздерін ультракүлгін сәулелерден қорғағысы келмейтіндерде мынадай қауіптер туындайды:

50 жастан асқан кезде катаракта қаупінің жоғарылауы.
Күннің қарқынды әсерінен көз бетінің күйіп қалу ықтималдығы (әсіресе жағажайда, тауда, күн шуақты ауа райында су қоймасының жанында).
Жарқын күнде көзді сығырайту қажеттілігіне байланысты көз айналасында әжімдер қалыптасады.
Құрғақ көз синдромының даму қаупі жоғары.

Күннің кесірінен көздің құрғақтығы: ол қалай пайда болады?

Симптомдары уақытша пайда болатын құрғақ көз синдромы жарқын күн сәулесінің әсерінен болуы мүмкін. Әдетте ол былайша көрініс береді

көздің шаншуы
көз жасының ағуы
жарық сәулеге көтеріңкі сезімталдық
көздің қызаруы
көзде бөтен дененің болу сезімі
көзді жыпылықтатқан кезде көздегі құрғақтық сезімі

Егер көзіңізді қара көзілдірікпен қорғамасаңыз және ұзақ уақыт бойы ашық күн астында болмасаңыз, мұндай шағымдар қысқа уақытқа жалғасуы мүмкін. Мысалы, жайсыздық күн жарқырап тұрғанда көшеде серуендегеннен кейін немесе күн шуақты ауа райында судың жанында болғаннан кейін бірнеше сағат бойы сезілуі мүмкін. Бірақ егер ультракүлгін сәулесі көзге ұзақ уақыт бойы әсер етсе, шағымдар біртіндеп созылмалы болуы мүмкін.

Ультракүлгін сәулелер көздің бетіне теріге әсер ететіндей әсер етеді: қыздырады және ылғалдың қарқынды булануына ықпал етеді. Ультракүлгін сүзгісі бар көзілдірік қамтамасыз ететін қосымша қорғаныс болмаса, күн шуақты ауа райы кезінде далада ұзақ уақыт болмағаныңыз жөн. Бірнеше жағдайда сапалы күннен қорғайтын көзілдіріктің болуы өте маңызды:

егер сіз құмды жағажайда немесе су қоймасының жанында уақыт өткізуді жоспарласаңыз, өйткені құм мен күн сәулелерді шағылыстырады және көзге жағымсыз әсерді күшейтеді;
егер сіз далада жұмыс істесеңіз (бұл жағдайда көзді кез келген уақытта күн сәулесінен қорғау керек, сонымен қатар тағы бір қауіп факторын ескеру керек: көздің бетін құрғататын жел);
егер шаңғымен сырғанауды, тауда демалуды жоспарласаңыз (таулы аудандардағы ультракүлгін сәулелер қар жоқ жерлерде де қарқынды болады);
егер сіз жанаспалы линзаларды кисеңіз (олар құрғақ көз синдромының дамуын ынталандыратын дербес фактор болып табылады);
егер сіз жақында кез келген офтальмологиялық операцияны, соның ішінде көру қабілетін лазерлік түзетуді жасаған болсаңыз;
егер сіз жарқын жарыққа жоғары сезімталдықтан зардап шегетін болсаңыз, жарыққа сезімталдықты арттыратын дәрі-дәрмектерді қабылдасаңыз;
кез келген офтальмологиялық аурулар (катаракта, глаукома, қабыну аурулары, құрғақ көз синдромы) болған кезде.

Күннен қорғайтын көзілдірікті дұрыс таңдаңыз

Күннен қорғайтын көзілдірікті таңдағанда екі факторды ескеру қажет:

УК-сүзгінің болуы (көзілдірік линзалары ультракүлгін сәулелерді өткізбеуі керек);
линзалардың күңгірттеу дәрежесі және түсі.

Сапалы күннен қорғайтын көзілдірік көзді ультракүлгін сәулелерден 100% қорғауы керек. Таңдалған көзілдіріктер қажетті қорғанысты қамтамасыз ете ме екенін көзілдірік линзаларының өзіндегі, ілеспе құжаттағы немесе қаптамадағы таңбалау арқылы түсінуге болады. Егер сіз 380 немесе 400 нм таңбалауын көрсеңіз, бұл көзілдіріктің талаптарға сай екенін білдіреді.

Жарық өткізу сияқты көрсеткіш бойынша санат 0-ден 4-ке дейінгі сандармен белгіленеді.

“0” – жарық сүзгісінің толық болмауы, линзалар не өте әлсіз боялған, не толығымен мөлдір және 80-100% жарық өткізеді. Мұндай көзілдіріктерді бұлтты ауа райында немесе ғимарат ішінде киюге болады.

“1” – жарықтың 43-80% өткізетін сүзгі, әдетте линзалар сәл күңгірт болып көрінеді. Мұндай көзілдіріктер көшпелі бұлт кезінде, күзгі күн астында, қыста, егер жарық қармен шағылыспаса, қолайлы болады.

“2” – 18-43% жарық өткізетін орташа боялған сүзгі. Мұндай көзілдіріктер жылдың кез келген уақытында күн шуақты күндері қалада киюге жарайды.

“3” – мұндай сүзгісі бар көзілдірік линзалары қараңғы болып көрінеді, олар 8-18% жарық өткізеді. Оларды күн шуақты күндерде, жағажайда, тауда, судың жанында демалу кезінде киюге болады.

“4” – 3-8% жарық өткізетін өте қараңғы линзалар. Олар, мысалы, қар басқан тауда серуендеу кезінде ауа райы шуақты болғанда, яғни күн сәулесі өте қарқынды және күн сәулесі өте жарық болғанда қажет болады. Қалада мұндай сүзгісі бар көзілдірік ыңғайсыз, оны киіп көлік жүргізуге болмайды.

Егер көзілдірікті негізінен қалада киюді жоспарласаңыз, ультракүлгін сәулесінен максималды қорғанысты және 2-3 санаттағы жарық сүзгісін таңдаңыз.

Линзалардың түсіне келетін болсақ, өзіңізге жайлысын таңдаған дұрыс. Көбінесе бұл қоңыр және сұр түсті көзілдірік линзалары. Автокөлік жүргізушілеріне сары түсті линзалары бар көзілдірік кию ұсынылады – олар ауа райының қолайсыздығы мен ымырт кезінде жақсы көруге көмектеседі.

Назар аударыңыз: егер көзілдірікте УК-сүзгісі мен күңгірттену санаты жоқ болса, сатып алудан бас тартыңыз. Сапасыз күннен қорғайтын көзілдірік олардың болмауынан гөрі қауіпті!

Күннен қорғайтын көзілдірік + жасанды көз жасы

Егер сіз көздің құрғақтығына шағымдансаңыз, жанаспалы линзаларды тақсаңыз, көз жасының түзілуіне әсер етуі мүмкін дәрі-дәрмектерді ішсеңіз, көз жас бездерінің жұмысын өзгертетін сырқаттарыңыз болса, бір ғана көзілдіріктер, өкінішке орай, көздің құрғақтығынан қорғамайды. Симптомдардың қарқындылығын азайту үшін жасанды көз жасы тамшыларын үнемі қолдану керек. Құрамында гиалурон қышқылы бар препараттар – мысалы, Хило-Комод және Хило офтальмологиялық дәрілік заттардың неміс желісінің басқа дәрілік заттары – жайсыздық сезімінен, көздің қызаруынан, көз жасының ағуынан арылуға көмектеседі, мөлдір қабықтың бетін ылғалдандырудың қалыпты деңгейін сақтайды және жанаспалы линзаларды тағуды ыңғайлы етеді. Барлық препараттарда жоғары молекулалық салмақтағы гиалурон қышқылы бар және алғашқы қолданғаннан кейін алты ай бойы қолдануға болады. Тамшылары бар құтының ерекше конструкциясының арқасында олар стерильді және қолдануға жарамды болып қалады, құрамында консерванттар жоқ.